Ik had Falcon beloofd dat ik een soort verslagje zou maken van mijn bezoek aan het Teylersmuseum in Haarlem - Vogels van Formaat, de expositie van de werken van John James Audubon.
Komt ie!
Het gaat om het grootste boek ter wereld. Op iedere bladzij van het boek een afbeelding van een vogel uit Noord-Amerika, in zijn natuurlijke omgeving èn op ware grootte, geschilderd. Mooie kunstwerkjes met prachtige details, die in de 18de eeuw gemaakt zijn door John James Audubon. (1785-1851).
Het boek bestaat uit 5 delen en wordt goed en droog bewaard in de catacomben van het Teylers museum. Tijdens de expo zijn deze delen te bezichtigen; ze liggen nu opengeslagen onder een glazen vitrine.
De bladzijden hebben een formaat van 64x97 cm. In totaal zijn er 435 verschillende platen.
In 1970 is er een heruitgave van het boek gemaakt (ook ware grootte). Een groot aantal losse bladen van dit boek hangen nu aan de muur in het Teylersmuseum. Mooi! Met name de Pelicaan en de Golden Eye eenden ontroerden me om een of andere reden mee dan andere.
De 435 originele platen zijn ook nog eens goed te bekijken via een powerpoint presentatie, waarbij je kunt kiezen tussen zelf zoeken naar een bepaalde vogel of gewoon de hele powerpoint presentatie langs laten komen. Je bent ook daar weer voorzien van een lekkere stoel, dus dat is prima te doen.
Verder was er een interessante en uitgebreide video over het leven van John James Audubon. Ga ik het maar niet over hebben nu, dat zou een lang verhaal worden. Wel is noemenswaardig dat Audubon de vogels eerst afschoot, ze daarna in natuurlijke houding op een prikbord prikte en vervolgens schilderde… Het artistieke proces bevond zich dus meer in het opprikken dan het schilderen van de vogels.
Zo heeft hij duizenden vogels geschoten ten behoeve van zijn project. Anecdote: Ooit wilde hij een steenarend ombrengen zonder hem te beschadigen. Eerst rookte hij hem uit, onder een laken in een kooi. Toen hij terugkwam leefde de steenarend nog steeds. Hij besloot er zwavel aan toe te voegen. Na een paar uur kwam hij terug, keek onder het laken, maar de vogel keek hem nog steeds springlevend aan. Ten einde raad stak hij hem een pen in de borst. De vogel was op slag dood...
Toch is Audubon een natuurbeschermer geworden naarmate de jaren verstreken. Hij heeft armoede, rijkdom en opnieuw armoede gekend.
Naast de werken van audibon liepen er een paar video’s over vogels, waar je al lounchend op een bank naar kon kijken. bijv. de steenuil, zeearend, bandijsvogel, giervalk, kalkoengier, steenarend.
Je zag o.a. hoe de
steenarend een haas (of was het een konijn? korte oren!) probeerde te vangen en door middel van een cameraatje aan de steenarend ondervond je de ongelooflijke timing die nodig is om dit spel op leven en dood te winnen of te verliezen. In de laatste seconden kan de steenarend zijn prooikoers namelijk niet meer wijzigen, en dat is dan ook het enige moment voor de haas om z'n hachie te redden: afzwenken of, ineens, doodstil te zitten, zodat hij buiten de koers van zijn aanvaller komt. Spannende strijd!
http://64.233.183.104/search?q=cache:Df ... =clnk&cd=3
Ook vond ik de duik van de
Jan van Gent erg mooi. Die schiet als een torpedo het water in vanuit een vrije val van zo’n 30 meter en met een snelheid van zo’n 100 km/uur. Exact 820 milliseconden voor de inslag worden de vleugels ingetrokken en strekt hij zich helemaal lang uit. Net een pijl! Dit kan hij geen milliseconde eerder doen, want hij kan dan ook niet meer sturen. Maar als hij het later zou doen dan die 820 milliseconden voor de inslag zou hij te pletter vallen op het water. Tijdens deze laatste fractie vullen zich de luchtzakken in de borst en de nek en zo heeft hij een schokbestendige airbag! Prachtig.
http://64.233.183.104/search?q=cache:iA ... =clnk&cd=6
Verder zagen we een
Brilduiker, een zwart-witte eend met witte wangetjes (mannetje) en een soort wipsnaveltje, dat parmantig recht op staat.
http://64.233.183.104/search?q=cache:0W ... =clnk&cd=1
De
Eider eend was ook prachtig. Zwart-wit gestroomlijnd. Die kan zo in Star Wars!
http://64.233.183.104/search?q=cache:3J ... =clnk&cd=4
O ja en de
Middelste Zaagbek! Een vrolijk gekke eend met punkpluim. Het mannetje is zwart-wit-grijs en is bruin op de borst. Prachtige tekening op de vleugels.
http://64.233.183.104/search?q=cache:c_ ... =clnk&cd=1
Wat nog meer? De
Grauwe Franjepoot. Ik zag dat ie nestelt in een boom, op zo’n 2 meter hoogte. Dat was een foto trouwens.
http://www.ivnvechtplassen.org/ivn_voge ... batus.html
Zo, dat was 'm. Niet helemaal Off- en ook niet On-topic, maar misschien leuk om te weten.